|
| |
hayatı I resimleri I hakkında yazılanlar I
eserleri I son not I o'na
dair linkler
Beşir Fuad 1852 yılında istanbul'da dünyaya geldi.
Babası Hurşit PaşaAdana'da mutasarrıflık yapmıştır. Annesi hakkında
ki tek bilgi ise 1886 Mart'ında "delire de persecution"dan (hezeyan-ı tazallümî)
öldüğüdür. Maddi açıdan varlıklı bir aileye sahip olan Beşir Fuad ögrenimine
Fatih Rüştiyesi'nde başladı. Ailesinin Suriye'ye taşınmasıyla eğitimine buradaki
Cizvit okulunda devam etti. Istanbul'a döndüğünde Mekteb-i Harbiye'ye girdi ve
buradan mezun olunca Abdülaziz'in saraymda görev yapmaya başladı. Sırp (1875-76)
ve Rus (1877-78) savaşlarına katıldı. Görevi bittikten sonra Beşir Fuad olarak
Girit isyanım bastırmak üzere gönderilen birliğe gönüllü katıldı. Beş yıl kadar
Girit'te kaldı. Bu süre zarfında Almanca ve ingilizce öğrendi. 1884'te Levazımat-ı
Umumiye Dairesi Teftiş komisyonluğundan istifa ettikten sonra yayıncılıkla
uğraşmaya başladı. ilk yazılan "Envar-ı Zeka" dergisinde yayınlandı. Çeviri
kitaplar yayımlamakla kalmayıp, çeşitli dergilerde bilimsel konularda yazılar
yazdı. "Haver" ve "Güneş" ismiyle iki dergi çıkarttı.Haver, karışık bir yazar
kadrosundan oluştuğu için dördüncü sayısında kapanmak zorunda kaldı. Bilimsel
içerikli bir dergi olan Güneş ise on ikinci sayısında maddi sorunlar yüzünden
kapandı. Beşir Fuad 1884'te "Ceride-i Havac başyazar olarak yazmaya başladı.
Gazetenin bir ihbar yüzünden kapatılmasından sonra "Tercüman-ı Hakikat ve saadet
gazetelerinde yazdı. Beşir Fuad'ın ilk yazılan çeviri ağırlıklıdır. Bu yazılar
felsefe, fen, fizyoloji ve askerlik konularında yoğunlaşır. Tiyatro üzerine
değerlendirme yazıları da kaleme aldı.1885 de Victor Hugo"nun yayımlanmasıyla
girdiği polemiklerde dönemin çeşitli edebiyat meselelerini tartışmaya açtı iki
yıl sonra yayınlanan "Voltaire"de ise daha çok dinî ve felsefi konuları ele
aldı. Tanzimat yazarlarının romantik eğilimlerini eleştiren beşir Fuad,
pozitivist dünya görüşüyle hemen her alanda gerçekci değerleri yüceltmeye
çalıştı. Fransız fizyoloğu Claude Bernard'ın görüşlerinden etkilenen Fuad,
"Beşer (1886) isimli bir eser yayınladı. Bu eserde "Bedende ve hayatiyette
gizemli ve metafızik bir takım unsurlar aramanın gereksizliğini savundu.
Beşir Fuad, Cağaloğlu'nda, kitapçı Arakel
Efendi'nin dükkanının karşısındaki 12 numaralı evinde, gece geç saatlerde
bileklerini keserek intihar etti. 6 Şubat 1887'de gerçekleştirdiği bu eylemini
dakika dakika kaydını tuttu. Çok kan kaybetmiş halde uzanmışken gelen doktora,
"Zahmet etmeyin beş dakikalık ömrüm kaldığını biliyorsunuz.!" diyerek ömrünü
sonlandırdı. Dört beş yılı geçmeyen yazı hayatı boyunca yüzlerce makale veve on
beş kitap yayınlayan Beşir Fuad, dönemindeki aydınlarla (Ahmed Midhat, Muallim
Naci, Namık Kemal, Menemenlizade Tahir) sıkı polemiklere girdi.
|
